رخدادهای خونبار دوسدۀ اخير را چی نام گذاشت؟
پادشاه گردشيها، شورشهای مذهبی،کودتاها، قيامهای مسلحانه ويا
انقلابات آزاديبخش
( بخش چهارم )
دوران حاکميت جنرال محمد نادرخان و ساير خاندان حکمران
طوری که دربخش سوم اين مقال گفته شد، سال 1929 مصادف است با يورش مجدد استعمارانگليس با پيش کشيدن و گماشتن علنی جنرال محمد نادرخان و برادرانش، با حمايت و شرکت مستقيم عده ای از روحانيون وابسته به استعمار و وفاداربه سلاطين ستمگر پيشين ؛ پشتيبانی برخی ازسران معامله گر اقوام و قبايل و گروههای تاريک انديش، دردوطرف نوارمرزی خط ديورند و سرايت آن به مناطق ديگر؛ برضد نهضت مشروطيت دوم، که درفرجام دستاورد های ده سالۀ نهضت امانی بگونۀ سوال برانگيز، باحرکتی ازشمال کابل بوسيلۀ دهقان زادۀ بيسوادی باسم حبيب الله کلکانی وپس ازمدت چهارماه عزيمت شاه امان الله ازکشور، با انتقال و احرازقدرت سياسی به نمايندۀ اصلی انگليسها (جنرال محمد نادر خان)، باخونين ترين ووحشيانه ترين شکل آن، سرکوب گرديد .
درمورد اخلاق، خوی، خصلت و کرکترمحمد نادرخان در بخش سوم اين نبشته، با نقل قول از گفته های مورخين و پژوهشگران معلومات مفصلی ارائه گرديد؛ اما پيرامون اين مسأله که او و خانواده اش چگونه وارد افغانستان شدند و اين که چطور و به چی شيوه، تاج و تخت برايش ارزانی گرديد؛ شرح کامل آن به روايت اسناد زيرين چنين است:
1- « درجنگ دوم انگليس وافغان ( 1880- 1878 ) هنگاميکه امير محمد يعقوب خان جبهۀ ملت افغانستان را ترک و معاهدۀ گندمک را امضاء نمود، دولت انگليس ازوجود چنين پاد شاه تسليم شده بی نياز، و با قيام مردم افغانستان مقابل گرديد. پس اميرمحمد يعقوب خان اسير را در سپتمبر 1879 ازکابل به هندوستان تبعيد نمود ومتعاقباً سرداريحی خان ( يکی ازپسران سلطان محمد خان طلايی ) خسر اميرمحمد يعقوب خان را نيزازکابل به ديره دون هند فرستاد.
