با رعايت اينكه در اکثر کشورهای جهان قانون تآسيس انجمن ها، شوراها و بنیاد ها وجود دارد، بنیاد فرهنگی فارسی زبانان جهان در شهر زیبا و کلتوری استوکهولم تأسيس ميگردد. متوجه باید بود، هر بنیاد در هرکشوریکه تآسیس میگردد، مكلفيت دارد از قوانين همان جامعه متابعت كرده وبراي بر سميت شناخته شدن آن از طرفمقامات آن کشور داراي اساسنامه، هيأت اجرائيه انتخابي باشد.
با در نظر داشت اين مكلفيت هاي قانوني اينك اساسنامه بنیاد فارسی زبانان جهان را ترتيب و در معرض قضاوت و تصويب مجمع مؤسسان بنیاد قرار ميدهیم.
فصل اول: تعريف، اسم ومحل
ماده اول) تعريف:
1)بنیاد فارسی زبانان جهان بمثابه یک مركز تجمع علاقمندان رشد و انکشاف، همگون و همآهنگ ساز زبان فارسی در سراسر جهان، میکوشد از طریق، جلب کمکهای مؤسسات فرهنگی جهانی برای رشد زبان فارسی کار کرده، زمينه حيات بهتری را در شرايط دشوار اجتماعی و فرهنگی کشورهای فارسی زبان جهان، براساس يك اساسنامه ومقرره هاي لازم به اهالی این زبان ارمغان آور باشد.
2)بنیاد فارسی زبانان جهان يك بنیاد اختصاصي مطابق معيارهاي اتحاديه ها، بنیادها و
انجمنها بوده، بداخل اساسنامه ومقرره هاي جداگانه به فعاليتهاي خود ادامه ميدهد.
3)اين بنیاد مركز تجمع باشندگان فارسی زبان جهان بوده غير انتفاعي، غيرسياسيو غير
دينيميباشد.
4)درين بنیاد زنان و مردان حق اشتراك و عضويت مساوي دارند.
ماده دوم) اسم:
بمدلول اين اساسنامه نام اين بنیاد، "بنیاد فارسی زبانان جهان" بودهوباختصار (بنیاد)گفته مي شود.
ماده سوم) محل:
مركزاصلی اين بنیاد در یکی از کشورهای اروپایی ترجیحاً شهر (استوکهولم، سویدن) و شاخه های آن در کابل، دوشنبه و تهران بودهو دفترهاي فرعي آن درهمه شهر های اروپایی که دارای بالاتر از (30)عضو باشد تأسیس میگردد.
فصل دوم :اهداف
ماده چهارم) اهداف (بنیاد) عبارت است از:
1)تحکیم ارتباط بین تمام فارسی زبانان جهان از جمله تاجیکستان، ایران، افغانستان و سایر فارسی زبانان جهان.
2) تدوین فرهنگهای اصطلاحات مشترک کشورهای فارسی زبان، دارای گویشهای متفاوت.
3)چاپ فرهنگها و قاموسهای هم آهنگ زبان فارسی برای توسـعه و اشاعه دانش وفن واژه سازی و واژه گزینی و استمرار بخشیدن به پویایی زبان فارسی در دراز مدت.
4)بنیاد با در نظر داشت رشد تکنالوژی در سطح بین المللی، واژه گزینی کرده،به ایجاد شبکه های زبان شناسی و واژه شناسیواحد درکشورهای فارسی زبان می پردازد.
5)بنیاد در پالایش زبان و گویش های مختلف در کشورهای فارسی زبان برمبنای پژوهش های زبان شناسی و در جهت نزدیک تر کردن آنهابا یکدیگرتلاش می نماید.
6) بنیاد در راه شناسایی جهانی زبان فارسی کوشیده و درقبولاندن آن بحیث یکی از زبانهای رسمی ملل متحد میکوشد.
7)بنیادکوشش می نماید، ابتدا دیپارتمنتهایی برای فرا گیری زبان فارسی در دانشگاههای اروپایی و امریکایی وسایر کشورهای جهان بازکند وبه ادامه آن میکوشد تاسیس دانشگاه زبان و ادبیات فارسی در سطح منطقه را برای کلیه فارسی گویان جهان باز کرده و تجهیز این دانشگاه را تا سطح تحصیل دکتورای زبان فارسی در دستور کارخود قراردهد.
8)بنیاد ارتباط مستقیم و کاری بانهاد ها و انجمن های همرنگ تاجکستانی، افغانستانی و ایرانی خود بر قرار کرده و زمینه تشکیل فدراسیون فارسی زبانان جهان را هموار میسازد.ونیـــــــــــــز ارتباط بین فرهنگستان ها و مراکز دانشگاهی و پژوهشی کشورهای فارسی زبان برقرار کرده و ازین طریق ایجاد هم آهنگی های لازم بین کلیه فارسی زبانان جهان را تأمین میکند.
9)بنیادبامراکز آموزشی، بنیاد های فرهنگی، تلویزیونهای خصوصی در جهت برقراری ارتباط، گامهای مهم برداشتهوآنان را در عرصه تقویت و پاســــداری از زبان و ادب فارسی تشویق می نماید.
10)بنیاد در کشورهای اروپایی، امریکایی و آسترالیایی، وسایر کشورهای پر مهاجر، باوالدین اطفال فارسی زبان کار کرده ایشان راتشویق وترغیب می نماید تا در تربیه اولاد خود به فرهنگ، زبان وادب فارسی اهتمام لازم بکار گیرند.
11)بنیاد برکار تخصصی با دانشجویان قلمرو ادبیات فارسی تأکید کرده میکوشد روحیه شکسته و صدمه دیده دانشجویان فارسی گوی رابه آینده شگوفای زبان فارسی امیدوار سازد.
12)بنیاد بهدانشجویان زبان فارسی روحیه میدهد، تا از قلمرو کوچک زبان فارسی به دنیای پهناور ادبیات فارسی داخل شوند. ایشان بلاک بندی ها وتلقینات کاذبانه به اصطلاح تهاجم فرهنگی ایران وسایر کشورهای همجواررا خنثی نمایند.
13)بنیاد از تمام حامیان خود می طلبد از استعمال واژه ها و کلمات تحمیلی اجتناب کرده بجای آنها واژه های سچه و اصیل فارسی رابکار برند.
14)بنیاد ایجاد و تأسیس تلویزیون مشترک سه کشور فارسی زبان جهان را که به ابتکار جناب امام علی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان طراحی گردیده است، تائید کرده آنرا گام مهم در راه تحقق آرمانهای فارسی زبانان جهان میشمارد.
فصل سوم: ساختار تشكيلاتي
ماده پنجم) مجمع عمومي و هيأت اجرائيه دو ركن عمده وبا صلاحيت تشكيلاتي بنیاد را
تشكيل ميدهند.
ماده ششم) مجمع عمومي:
1) مجمع عمومي در هر سال يكمرتبه داير ميگردد. محل ووقت برگذاري مجمع عمومي از
طرف هيأت اجرائيه اعلانمي گردد.
2) مجمع عمومي متشكل از اعضاي فعال بنیاد ميباشد.
3) حضور در مجمع عمومي يك ماه قبل از طرف هيات اجرائيه اعلان ميگردد.
4) دعوتنامه به مجمع عمومي شامل محل برگزاري، تاريخ انعقاد وآجندا مجمع ميباشد.
ماده هفتم) وظايف مجمع عمومي:
1)استماع راپور سالانه هیأت اجرائیه
2) تصويب بودجه سالانه بنیاد.
ماده هشتم) هيأت اجرائيه:
1) بنیاد داراي هيات اجرائيه ميباشد. اعضاي آن متشكل اند از: یک رئيس،سه معاون- سكرتر مسؤل، خزانه دار و روئساي اداره های کشوری.
(1) رئيس بنیاد بحيث رئيس هيأت اجرائيه میباشد.
(2) معاونین بحيث همكاران رئیس درتصميم گیری بنیادسهم فعال میداشته باشند
(3) سكرتر مسوُل وارتباط
(4) مسوُل مالي
(5) روئساي اداره های کشور های مختلف بنیاد.
ماده نهم) جلسات هيات اجرائيه:
1) جلسات هيأت اجرايه در اثر تقاضاي رئيس ويا سكرتر مسوُل وارتباط داير ميگردد.
2) بصورت عادي ونورمال در هر ماه يكبار جلسه هيأت اجرائيه داير مي گردد.
ماده دهم) وظايف هيأت اجرائيه:
1) تنظيم امور روزانه بنیاد.
2) تهيه وتدارك آجندايمجمع عمومي بنیاد.
3) عملي نمودن تصاميم مجمع عمومي وساير مجالس وكنفرانسهاي بنیاد.
4) تعین اعضای کمیسیونهای پروژه های فرهنگی و لسانی بنیاد.
5) تنظيم بودجه ودارايي وساير منابع مالي بنیاد.
6) ترتيب بودجه سالانه وتقديم آن به مجمع عمومي.
7) تصديق مصارف سالانه بنیاد.
8) تقديم راپور سالانه فعاليت هاي انكشافي وعادي بنیاد.
9) تثْبيت فعاليت هاي آينده بنیاد.
ماده يازدهم:
وظايف رئيس،معاونین - سكرتر مسؤل وارتباط، مسوُل مالي،كميسيون فرهنگي، كميسيون مسايل اجتماعي، كميسيون كنفرانسهاوكورسها، نمايشات ومحافل هنري و اداره های کشوری توسط لايحه هاي وظايف جداگانه تنظيم مي گردد.
ماده دوازدهم) شرايط كانديد شدن در پست هاي هيأت اجرايه:
1) كانديد بايستدارای سابقه روشن فعاليت در بخشهایانکشاف زبان فارسی و ترویج
فرهنگ حوزه بزرگ فارسی زبانان در کشورهای مختلف جهان بوده باشد.
2) دارای هويت شناخته شده فرهنگی در بين فرهنگیان کشورهای فارسی زبان جهان
باشد.
3) داراي ذخيره قابل ملاحظه آثار فرهنگي باشد
4) در صورتيكه كانديدان واجد شرايط فوق وجود نداشته باشند ويا كانديد نشوند ساير
اعضای داراي روحيه روشن فرهنگي كه خدمات شايسته وانكارناپذير شاندر رشد
نهضت زبان فارسی آشكاراباشد مي توانند در پست هاي هيأت اجرائيه كانديد شوند.
5) در آينده مقرره جامع کاندیداتوری هیأت اجرائیه ترتيب مي گردد.
ماده سيزدهم) دوره فعاليت مقام هاي انتخابي:
1) مدت خدمت رئيس وساير اعضاي هيأت اجرائيه وساير مقامهاي انتخابي از شروع
انتخاب تاسه سال ميباشد.
2) هرگاه در جريان خدمت كرسي رئيس خالي مي شود یکی از معاونین بنیادکه دو
معاون دیگر تائید نمایند، دوره خدمت رئيس را تا رسيدن وقت انتخابات تكميل مينمايد.
3) هرگاه چوكي ساير مقام هاي انتخابي خالي مي گردد هيأت اجرائيه مي تواند شخص
ديگري را از بين اعضاي بنیادانتخاب ودوره انتخابي را تكميل نمايد.
ماده چهاردهم) حقوق وامتيازات هيأت اجرائيه:
حقوق وامتيازات هيأت اجرائيه كه در امور روزمره بنیادمصروفيت انكار ناپذير دارند توسط
مقرره جداگانه تنظيم مي گردد.
ماده پانزدهم) حد نصاب:
1) در تمام جلسات بنیاد نصف جمع يك حد نصاب را تشكيل ميدهد.
2) هرگاه در يك جلسه حد نصاب تكميل نگردد در جلسه بعدي با هر تعداديكه حاضر باشد
جلسه داير ميگردد.
3) در همه جلسات بنیاد تصاميم بر مبناي اكثريت ساده صورت ميگيرد.
